1 mei: klimaatverandering vergt internationale solidariteit

De aandacht voor de klimaatproblematiek begon met "de club van Rome" in 1972. Een groep geleerden publiceerden hun rapport: "Grenzen aan de groei" ("The Limits to Growth"). Hierin werd voor het eerst een verband gelegd tussen economische groei en de gevolgen hiervan voor het milieu. De impact van het rapport werd versterkt door de oliecrisis van 1973 (en nog andere autoloze zondagen daarna). Critici van het rapport gaven toen aan dat het rapport onvoldoende aandacht gaf aan de mogelijkheid om met behulp van nieuwe technologieën het doemscenario af te wenden. Ook meenden critici dat onvoldoende rekening werd gehouden met lokale verschillen. Ook nu hoor dit nog...

Het rapport "Our common future" kwam uit in 1987. Het rapport is geschreven door de World Commission on Environment and Development (WCED). Het is beter gekend als het Brundtland-rapport naar de voorzitster van deze commissie, de toenmalige Noorse premier Gro HarlemBrundtland. Conclusie: de belangrijkste mondiale milieuproblemen zijn het gevolg van de armoede in het ene deel van de wereld, en de niet-duurzame consumptie en productie van het andere deel van de wereld. Dit rapport lanceerde het begrip duurzame ontwikkeling: “een ontwikkeling die aan de behoeften van de huidige generatie voldoet, zonder daarmee voor toekomstige generaties de mogelijkheid in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien”. Kortom een concept van ecologische, economische en sociale belangen, voor zowel de huidige als de toekomstige generaties. Ook gekend als de 3P's: people, planet, profit/prosperity.

Het rapport schudde de internationale politieke wereld wakker: in 1992 kwamen 178 regeringsleiders in Rio de Janeiro bijeen op de VN-Top over Milieu en Ontwikkeling (UNCED of "Earth Summit"). Ze legden een reeks algemene principes vast voor duurzame ontwikkeling en stelden aansluitend een internationaal actieprogramma voor de 21e eeuw op: Agenda 21. Er werd een VN-Commissie opgericht om de verbintenissen op te volgen. Dit werd ook lokaal vertaald: Lokale Agenda 21. Want Duurzame ontwikkeling is bij uitstek iets waar op het lokale niveau, dicht bij de burger, moet aan worden gewerkt: "Think globally, act locally".

Het Verdrag van Kyoto werd in 1997 opgesteld in de Japanse stad Kyoto en regelt de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Het is een aanvulling op het Klimaatverdrag van 1992.

De Wereldtop voor Duurzame Ontwikkeling (WSSD) - Rio+10 - van 2002 samengekomen in Johannesburg bevestigde al deze principes en doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling.

Al deze internationale rapporten kregen in België en Vlaanderen vertalingen in beleids- en actieplannen. Makkelijk is dit niet want in onze drang naar federalisering en regionale autonomie werden de bevoegdheden versnipperd over de verschillende overheden: federale overheid, gewesten en gemeenschappen. Dit vergt allerlei afstemmingsplannen, afspraken inzake inspanningen, ... Veel overleg dus.

Maar ook provincie- en gemeentebesturen spelen hierin een sleutelrol. En hier wil PRO haar steentje bijdragen. In de vorige legislatuur (eind 2005, begin 2006) zijn we al gangmaker geweest voor bijv. de gemeentelijke subsidie voor zonne-energie.

Begin 2007 kwam het klimaat in een echte hype terecht via de film/slideshow van Al Gore "An Inconvenient Truth". Hij bracht de boodschap verstaanbaar over. Dat verdient een pluim!

Het Intergovernmental Panel on Climate Change is een organisatie van de VN (° 1988) met als opdracht de risico's van klimaatverandering te evalueren. Het is een panel van honderden experts uit de hele wereld, vanuit universiteiten, onderzoekscentra, ondernemingen, milieu-organisaties en politieke overheden. Om de 4 à 5 jaar publiceert IPCC reeksen van rapporten die gelden als referentiewerken voor beleidsmakers, wetenschappers, studenten en andere specialisten. Deze bepalen in grote mate het milieubeleid van vele regeringen.
Op 2 februari 2007 kwam deel 1 van het vierde rapport - de wetenschappelijke basis. De menselijke uitstoot van broeikasgassen zijn «erg waarschijnlijk» verantwoordelijk voor de stijging van de gemiddelde temperatuur in de wereld. Op 6 april werd deel 2 voorgesteld - de gevolgen van de klimaatverandering. Niemand ontsnapt aan de gevolgen, maar zij die al in nood verkeren, worden het eerst en het hardst getroffen: de Noordpool, zwart Afrika, de kleine eilanden en de grote rivierdelta's in Azië. In mei volgt deel 3 - wat kunnen en moeten we doen...

Dit lijken doemscenario's ... Maar " 't Kan verkeren", kende Bredero al in de 16e eeuw! Dit moet ons allen overtuigen om NU tot actie over te gaan. Oftewel zoals KAJ-oprichter J. Cardijn het stelde: Zien, Oordelen én Handelen. We zitten nu in fase 3, de fase van HANDELEN! Actie en politieke durf is nodig...

Op weg naar 10 juni zal dit thema wellicht vele politieke folders kleuren en opvullen. Ik ga me laten leiden door realisme en gezond verstand. Liever concrete voorstellen dan dikke beleidsplannen.


En daarenboven, vooral omdat de derde wereld her ergst getroffen zal worden én omdat dat zij de (financiële) middelen ontberen, is het onze (morele) plicht solidair te zijn! Het is verdomme een globale verantwoordelijkheid! En op deze 1 mei past het om op te roepen tot internationale solidariteit om gezamenlijk deze klimaatproblemen aan te pakken en tot actie over te gaan! "En nu vooruit!"


Persoonlijk gebruik ik minder mijn auto zoals bijv. te voet gaan winkelen, de krant halen; met de fiets op familiebezoek - dit vergt soms meer tijd maar het is nog gezond ook! En de Romeinen wisten 't al: "mens sana in corpore sano", een gezonde geest in een gezond lichaam... Ook let ik in mijn huurwoning op mijn stroom- en gasverbruik. Kortom: haalbare en doenbare dagdagelijkse zaken, geen luchtkastelen.