dinsdag 21 juli 2009

Neemt zuigeffect (of beter: opslorpeffect) van Genk toe?


L'histoire se repète... Elk jaar keuren we wel een of ander samenwerkingsakkoord goed waardoor de As, Opglabbeek en Zutendaal hechter aan Genk worden geklonken. En ja, een aantal daarvan heb ik ook goedgekeurd om ze inhoudelijk goed waren/zijn. Maar toch...

Het Vlaamse regeerakoord 2009-2014 wil minder bestuurlijke drukte door een interne staatshervorming - dat klinkt positief! Want sommige bevoegdheden zitten nogal versnipperd...

Daartoe moedigt de Vlaamse regering vrijwillige fusies (voorzien in het gemeentedecreet: artikel 297-298) aan en verleent ze subsidies... - mijn verstand zegt: opletten geblazen!

Komt hiermee een fusie van GAOZ tot (Groot) Genk een stapje dichterbij? Zou dit goed zijn voor Opglabbeek? Bestaat dan niet de kans dat de randgemeenten (die wel nodig om tot 100 000 inwoners te komen) enkel wat zoethoudertjes en kruimels krijgen. Daar pas ik voor!

Blijft ons bloeiend verenigingsleven wel overleven in die context? Ik hoor echo's uit de stad Genk die de boodschap meebrengen dat de stad nogal de neiging heeft vanzodra iets draait, dit naar de gemeentelijke (oeps: stedelijke) structuren te trekken en er ambtenaren op te zetten. Het spontane, de lokale kleur verdwijnt dan stilaan; twordt misschien zelfs vernietigd. Dat wil ik ook niet! Locale kleur en kleinschaligheid moet blijven! Immers, daar en dan wordt er creativiteit geboren...

Het woord fusie heb ik de vorige legislatuur ook al een aantal keren gebruikt en pogingen ondernomen om meningen bij de meerderheid te ontlokken. Volgende momenten zijn kentekenend en verklaren wellicht huidige uitspraken...

Bijvoorbeeld tijdens de raad van 25 februari 2002, een samenwerkingsovereenkomst tussen Genk, As, Opglabbeek en Zutendaal over de locale werkwinkel. In de periode 1999-2004 voerde Vlaamse regering een kerntakendebat. Vooral werd er een interesant boompje opgezet over de bestuurskracht van kleinere gemeenten. Uit diverse dossiers zouden we kunnen afleiden dat er een grote fusie van As, Opglabbeek en Zutendaal met Genk op komst is... Ik drukte toen vooral mijn bekommernis uit om erover te waken niet alle macht en kennis bij de stad Genk te leggen waardoor een roep naar een fusie onafwendbaar wordt.

De burgemeester verwees in zijn antwoord naar het gemeentedecreet dat mogelijkheden voor samenwerking voorziet zonder dat daarbij aan fusies gedacht moet worden. Hmmmm, dit onthouden we...

Ook merkte ik toen op dat Opglabbeek volgens het Ruimtelijk Structuurplan Limburg bij de Kempen hoort en niet bij midden-Limburg. Dus toch geen fusie met Genk? Of toch maar dan met Meeuwen-Gruitrode. Doelde de burgemeester hierop als hij mijn collega-fractieleider van NIVO21 op de vorige raad een verhuis naar Meeuwen-Gruirode toewenstte...

Of nog beter tijdens de raad van 16 december 2002: Intergemeentelijk samenwerken of fuseren? Ik deed een tussenkomst naar aanleiding van de goedkeuring van het activiteitenverslag (= het verslag dat de begroting begeleidt) waarin wordt uitgeweid over bestuurskracht en de opmaak van het algemeen beleidsplan.

PRO apprecieert de denkoefening die gelanceerd wordt in dit verslag: “het gaat er niet om wat we weg willen, het gaat erom wat we willen behouden.” “In GAOZ-verband wordt er nagedacht over wat zinnig is om in intergemeentelijk verband te doen." De burgemeester vulde aan dat er hierover binnen de zone
GAOZ een werkgroep op administratief niveau werkzaam is.

Hieromtrent zijn er ook al interessante documenten en uitspraken:
- Op 23 september jl. bracht de Hoge raad voor Binnenlands bestuur (nu Adviesraad genoemd) een zeer interessant advies uit. Op 31 oktober en 3 december (2002) werd hierover gedebatteerd in de commissie Binnenlandse Aangelegenheden van het Vlaams parlement. Fusies zijn slechts één instrument voor de bestuurskracht van gemeente te vergroten, stelt de Hoge Raad. Vervolgens, meent ze dat de Vlaamse overheid een regioscreening moet laten uitvoeren en een debat hierover voeren, waarin zeker ook het middenveld vertegenwoordigd is. Alle lokale actoren moeten hun stem laten horen, niet alleen de politieke actoren!
- Op basis van uitspraken van minister Van Grembergen kan afgeleid worden dat fusies voor hem geen taboe zijn maar een herhaling van 1976 – verplicht én vanbovenaf opgelegde fusies – ziet hij absoluut niet zitten. Gelukkig maar! Wel is hij voorstander van vrijwillige aanzetten hiertoe én het moet vanonderuit gedragen en opgestart worden.



De burgemeester repliceerde toen dat "het gemeentebestuur geen vragende partij is voor een eventuele fusie".
Woorden om te onthouden en in te lijsten, zou'k zeggen...

Geen opmerkingen: